Petrus Wilhelmus van Riel  (Piet)
19 januari 1908 Udenhout
18 september 1944, Leenderhei, Valkenswaard

Piet van Riel


Piet is in 1939 gemobiliseerd en heeft als soldaat meegevochten bij de Peel-Raamstelling tegen de Duitse inval van 10 mei 1940. Na de capitulatie van Nederlandse leger zijn ruim 6000 Nederlandse militairen die gedurende de eerste dagen van de Duitse inval in Nederland krijgsgevangen waren gemaakt, overgebracht naar gevangenkamp Stalag II-a Neubrandenburg. Op dat moment was deze Stalag nog in aanbouw. De Nederlanders werden ondergebracht in tenten, ieder bestemd voor ongeveer 250 man en vulden hun dagen met werkzaamheden aan het kamp of het poten van aardappels in de omliggende velden. 
P.W. van Riel, geboren 19-1-1908 in Udenhout kreeg (Kgf) krijgsgevangennummer: 30014 van de Duitse bezetter. Bijna alle Nederlandse militairen zijn in juni 1940 weer vrij gelaten. Piet is op 15 juni 1940 vrijgelaten.
Familieleden vermelden later: "Na de demobilisatie kwam oom Piet sterk vermagerd terug." "Zijn onderdrukking toen door de Duitsers heeft bij oom Piet flinke haatgevoelens gekweekt. Toen hij weer thuis was en bij Philips werkte, is hij bij het verzet gegaan."
Piet is in 1931 Eindhoven komen wonen en bij Philips gaan werken, gehuwd met Riek (Hendrika) van der Bruggen. Ze hadden geen kinderen.
Piet behoorde niet tot de kern-leden van de P.A.N., zijn naam komt niet voor op de ledenlijsten. Hij moet wel contact hebben gehad en taken uitgevoerd hebben uitgevoerd, want op 18 september was hij in het bezit van een Duitse motor, die eerder die dag of al eerder veroverd is op de Duitsers.

Piet van Riel in het gewapend verzet op 18 september 1944

Op de Leenderheide hadden zich zestig Duitsers, voorzien van automatische wapens, opgesteld. In de namiddag zijn een aantal gewapende P.A.N. daar naar toegetrokken. Commandant Eddy Verkaik heeft proberen te onderhandelen met de Duitse luitenant dat hij en zijn manschappen zich zouden over te geven. Echter deze mof schoot Verkaik onverwachts van twee meter afstand in zijn linker boven arm. Hierop volgde een hevig vuurgevecht, tussen de twintig P.A.N strijders en de moffen. De P.A.N. strijders gebruikte in een aanval veel handgranaten, hierop trokken de Duitsers in wilde vlucht weg. Een grote hoeveelheid fietsen, pantservuisten, mitrailleurs en munitie viel de Partizanen in handen en acht Duitsers lieten zich gevangen nemen. De Duitsers lieten vier doden achter.
Door Loek van der Heijden en Else Engel (vriendin van Eddy?) is Eddy Verkalk zwaar gewond, met een auto, naar het ziekenhuis in Valkenswaard gebracht. In Valkenswaard is ook om versterking gevraagd bij de aanwezige verzetsstrijders. 
Het gevecht werd inmiddels voortgezet is een volgend bos, waaruit een hevig vuur "als ontvangst" voor onze mannen kwam.  J. van den Broek werd hierbij licht gewond in zijn been en onderrug. Zover we weten waren bij deze gevechten aanwezig:  J.Suykerbuyk, plv.cdt, D.van Gijzel, H. van Gijzel, H. Lomann, E. Engel, mej. Loek van der Heijden, Theo Bombeeck, Jan van den Broek en Eddy Verkalk als commandant.
Loek van der Heijden is vanaf het ziekenhuis met Piet van Riel op de motor teruggegaan naar het strijdtoneel.
Loek van der Heijden vertelt in 1978 later in een interview met Frans Dekkers, dat ze achter op een motor zat met Piet van Riel in de buurt van Valkenswaard. " Ja wij zijn een weg ingegaan...., ongeveer tegenover Valkenhorst, daar was een groep moffen, een moffennest." En dan weet ze het niet meer..." Ik zou het niet meer precies weten, ik zat achterop dus en was gespannen, ik weet er geen barst meer van hoor. Er zijn zoveel dingen.... Nou ik het hoor denk je, ja dat klopt allemaal, ..... dat je het allemaal niet meer weet, hoor Of dat je zegt, het zal wel zo geweest zijn. Ik weet het niet meer. Ik heb een heel druk leven gehad daarna, ook altijd en er gaat zoveel overheen dan en het is al heel wat jaren geleden."
Maar waarschijnlijk is Piet van Riel dodelijk getroffen op de motorfiets en wil ze aan deze traumatische ervaring niet meer herinnert worden. Later vertelt ze in het interview:" Piet woonde ergens in Strijp [het was in Gestel, Hoogstraat 230] en daar zijn we het moeten gaan vertellen toen. Ja, dat is natuurlijk ook vreselijk."
De volgende dag 19 september werd de aanval op achtergebleven Duitsers voortgezet, in opdracht van de Engelse Commandant tezamen met Engelse tanks.

Op de officiële papieren staat dat zijn overlijdensdatum 19 september 1944 is, ingevuld op 13 december 1944 door Eddy Verkaik. Op 4 juni 1945 is nogmaals de datum 19 september opgegeven.
In een verklaring van 2 april 1946 stellen de medestrijders op, dat hij door de Duitsers is doodgeschoten op 18 september 1944. Ook het bidprentje dat de familie heeft laten drukken heeft de juist datum: 18 september 1944. "Wederom ging een Vaderlander heen."
Piet is het derde P.A.N. lid dat is overleden op bevrijdingsdag Eindhoven.

Hetzelfde bericht maar anoniem gemaakt. Wel met extra opmerking over de dood van Piet van Riel. "Wederom ging een Vaderlander heen."
Namen:
Louk = Loeky van der Heyden (later mevr. L. Spijkerman) 
Eddy = Eddy Verkaik
J =  Jan van den Broek

20-9-1944 0.35
Originele kladje van Louk aan Staf namens Eddy
Zijn in een gevecht gewikkeld geraakt met moffen tegenover Valkenhorst (weg
Leende - Valkenswaard). Eddy ging naar Luitenant om te vragen: overgeven of
vechten. Mof schoot daarop Eddy vanaf 2 meter afstand in linker-bovenarm.
Waarschijnlijk been verbrijzeld. Heb hem naar Valkenswaards Ziekenhuis gebracht.
Versterking gehaald uit Valkenswaard. Piet van Riel (Duitse motor van C.) gedood.
Zijn nu in Valkenswaard ingekwartierd, weten nog niet wat morgen te doen. Ga terug naar Valkenswaard. Heb hier alle mensen zoveel mogelijk gewaarschuwd.
Louk

Advertentie in de krant Oost-Brabant op 27-09-1944 met allemaal fouten: datum overlijden moet zijn 18 september 1944.
Theo Boogaards = Theo Bogaards met één o, overleden op 18 sept.
Harry Luycks = Harry Luijkx Met een ij ipv y, zonder c en de s met één x geschreven, overleden op 18 sept.
Piet van Riel, overleden op 18 sept.

Hiermede vervullen wij den droeven plicht U kennis te geven van het overlijden van onzen getrouwen Harry Luycks uit Eindhoven, gesneuveld te Eindhoven op 19 September 1944. Theo Boogaards uit 's-Hertogenbosch, gesneuveld te Eindhoven op 19 September 1944. Piet van Riel uit Eindhoven, gesneuveld te V'waard op 19 September 1944. Zij lieten hun nog jong leven bij het uitoefenen van hun plicht voor Koningin en Vaderland. De begrafenis vond intusschen met militaire eer plaats. Hun nagedachtenis zal bij ons in hooge eere blijven STAF DISTRICT EINDHOVEN P. A. N. Eindhoven, 22 Sept. 1944.

VERKLARING over situatie Leenderheide op 18 september 1944

Ondergetekenden, alles destijds deel uitmakende van een sectie gevechtsgroepen ondergrondse Strijdkrachten verklaren hiermede :

dat op 18 September 1944, enkele uren na de bevrijding van de stad Eindhoven, hun sectie onder bevel van J.Suykerbuyk, Bezemstraat 24 te Eindhoven, alsmede een sectie onder commando van Jan van den Broek  te Eindhoven, beide secties gemotoriseerd met buitgemaakt materiaal, onder gezamenlijk commando van de Rayons commandant Ed.P.W. Verkaik, uitrukten ter achtervolging van een des avonds op de 17 september verdreven Duitse mitrailleurgroep.

In direct contact met de vijand, des namiddags te 4 uur, 
werden de volgende verliezen geleden:
Gedood: Piet van Riel, Hoogstraat 323 Eindhoven.
Zwaar gewond: Ed.Verkaik, H.v. Brabantplein 14 Eindhoven. 
Licht gewond: J. van den Broek, Ganzebloemstraat 31 Eindhoven.


Buitgemaakt werden:
17 krijgsgevangenen, 12 fietsen, 3 mitrailleurs, 20 geweren, grote hoeveelheid pantservuisten, munitie en levensmiddelen.

Ondertekend door: Ed.Verkaik cdt, Jan Suykerbuyk, plv.cdt, D.van Gijzel, H. van Gijzel, H.Lomann en E. Engel.

Eindhoven, 2 april 1946




Herdenkings- of bidprentje Piet van Riel in archief familie.

Zijn overlijdensdatum is juist: 18 september 1944. Dat de registratie onjuist is geweest is te begrijpen in deze gewelddadige dagen tijdens de bevrijding.

Bid- of herdenkingsprentje Piet van Riel aangetroffen in het P.A.N. archief

Soldaat van de Nederlandsche Binnenlandsche Strijdkrachten, gesneuveld in den heldhaftigen strijd om de vrijheid op 18 September 1944 in het Leenderbosch bij Eindhoven.

Toen het Vaderland riep, toen vrijheid en recht gekocht moesten worden met offers en bloed, was hij als eerste bereid. Met heldenmoed heeft hij gestreden, waar de overwinning het hardst, de strijd het hevigst was. En toen God zijn leven vroeg, heeft hij moedig dit heldenoffer gebracht voor onze vrijheid.

Piet werkte als perser bij de Philitefabriek van Philips zijn naam wordt genoemd in De Vrije Philips Koerier 10 oktober 1944 als Petrus W. van Riel  Philitefabriek.

Bronnen

https://www.eindhoven4044.nl/10/InterviewDekkersvdHeijden.pdf
https://www.eindhoven4044.nl/4/Dagboek_Sabotage_Commandant_1944_met_PAN.pdf
https://www.eindhoven4044.nl/4/VerslagKPSander.pdf
Boek Eindhoven 1933 -1945 Frans Dekkers, blz. 253

In 2018 is door Heemkunde kring Udenhout een onderzoek gedaan naar Piet van Riel. In het online rapport staat veel informatie maar een conclusie aangenomen dat hij op 19 september is overleden. Ook was hij geen lid van de Stoottroepen, die zijn pas naar het overlijden van Piet opgericht. Piet was wel een verzetsstrijder tijdens de bevrijding, als onderdeel van de P.A.N.
https://wikimiddenbrabant.nl/images/b/b8/LEVENSBESCHRIJVING_van_Petrus_Wilhelmus_van_RIEL.pdf